Theo bác sĩ David Zelman, một bữa ăn mặn có thể là thủ phạm khiến ngón tay bị sưng tấy. Thông thường việc này không quá đáng lo, nhưng đôi khi, ngón tay và bàn tay sưng tấy có thể báo hiệu một vấn đề về sức khỏe.
Giữ nước
Sưng tấy xảy ra khi dịch cơ thể tích tụ trong các mô hoặc khớp. Việc ngón tay bị sưng tấy sẽ khiến bạn gặp khó khăn khi đeo và tháo nhẫn.
Việc ngón tay bị sưng tấy thường không đáng lo. Ảnh: Pexels
Tập thể dục và nhiệt
Tim, phổi và cơ bắp của bạn cần oxy để cung cấp năng lượng cho quá trình tập luyện. Vì vậy, m.áu c.hảy đến những nơi đó nhiều hơn và ít chảy đến tay hơn. Các mạch m.áu nhỏ phản ứng với sự thay đổi này và giãn nở, khiến ngón tay bị sưng tấy. Điều tương tự cũng xảy ra khi cơ thể bạn nóng lên trong thời tiết nóng bức. Để hạ nhiệt, các mạch m.áu trên da của bạn sưng lên để nhiệt thoát ra khỏi bề mặt. Điều này là hoàn toàn bình thường.
Chấn thương
Việc ngón tay bị sưng tấy có thể xảy ra do các chấn thương như rách dây chằng, bong gân ngón tay, trật khớp hoặc thậm chí bị gãy xương. Nếu vết thương không quá nặng, chườm đá, nghỉ ngơi và dùng thuốc giảm đau không kê đơn là đủ. Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn không thể duỗi thẳng ngón tay, bị sốt hoặc đau nhiều.
N.hiễm t.rùng
Ba nguyên nhân có thể gây sưng ngón tay là:
– Herpetic whitlow: Nhiễm herpes gây ra các mụn nước nhỏ, sưng tấy và có m.áu trên ngón tay.
– Paronychia: N.hiễm t.rùng ở chân móng do vi khuẩn hoặc nấm gây ra
– Felon: N.hiễm t.rùng mủ ở đầu ngón tay
N.hiễm t.rùng ngón tay có thể lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể nếu không được điều trị sớm.
Viêm khớp
Rheumatoid arthritis (RA) là một loại bệnh viêm khớp mãn tính, ảnh hưởng đến niêm mạc khớp và gây sưng, đau và cứng khớp. Tương tự, “viêm khớp vẩy nến” cũng thường gây sưng tấy ngón tay và ngón chân.
Cả hai loại viêm khớp đều nghiêm trọng và có thể gây tổn thương khớp cũng như các vấn đề khác về cơ thể nếu không được điều trị.
Bệnh gout
Trước đây, bệnh gout thường được xem là “căn bệnh nhà giàu”, chủ yếu liên quan đến việc ăn nhiều thịt, hải sản và rượu. Tuy nhiên, ngày nay bệnh gout có thể xảy ra đối với nhiều người (không phụ thuộc thu nhập), gây ra cảm giác đau và sưng tấy, thường là ở ngón chân cái. Bệnh này xảy ra khi có quá nhiều axit uric trong m.áu, hình thành các tinh thể trong khớp.
Thuốc
Một số thủ phạm phổ biến có thể gây sưng tấy ngón tay, bao gồm:
– Thuốc giảm đau không kê đơn như aspirin, ibuprofen và naproxen
– Steroid
– Một số loại thuốc điều trị bệnh tiểu đường hoặc huyết áp cao
– Thuốc giảm đau thần kinh như gabapentin và pregabalin
– Liệu pháp nội tiết tố với estrogen hoặc testosterone
Ngón tay bị sưng tấy do dùng thuốc thường không phải là tình trạng nghiêm trọng, tuy nhiên, hãy nói chuyện với bác sĩ nếu bạn lo lắng.
Bệnh thận
Thận đóng vai trò loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể. Dấu hiệu đầu tiên cho thấy thận đang không ổn là sưng tấy ở ngón tay, bàn chân và quanh mắt.
Thai kỳ
Bạn có thể bị sưng ngón tay, mắt cá chân và bàn chân khi mang thai. Nhưng sưng tấy đột ngột, đặc biệt là ở tay và mặt, có thể là dấu hiệu của t.iền sản giật. Đó là tình trạng huyết áp cao nguy hiểm có thể xảy ra vào nửa sau của thai kỳ. Vấn đề ảnh hưởng đến thận, gây sưng tấy.
Sưng tấy đột ngột có thể là dấu hiệu của t.iền sản giật. Ảnh: Pexels
Phù bạch huyết
Tình trạng sưng tấy này xảy ra khi chất lỏng trong hệ thống bạch huyết không thể thoát ra tốt. Đôi khi nó là tác dụng phụ của việc điều trị ung thư.
Phụ nữ bị ung thư vú thường được cắt bỏ hạch bạch huyết ở nách để kiểm tra ung thư. Điều này làm đảo lộn dòng chảy của bạch huyết và có thể dẫn đến sưng tấy ở cánh tay và bàn tay. Phù bạch huyết có thể xảy ra bất cứ lúc nào sau khi điều trị, nó không thể chữa khỏi nhưng có thể kiểm soát.
Xơ cứng bì
Đây là một căn bệnh của hệ thống miễn dịch, đ.ánh lừa cơ thể tạo ra quá nhiều protein gọi là collagen. Điều này làm dày và cứng da, đồng thời khiến ngón tay phồng lên như “xúc xích”. Một số người có triệu chứng nhẹ có thể không sao, tuy nhiên trong trường hợp nghiêm trọng, một số cơ quan có thể bị tổn thương. Xơ cứng bì có thể điều trị được.
3 món ăn, thức uống cải thiện bệnh gout
Bệnh gout là một tình trạng viêm của khớp gây ra bởi sự tăng acid uric trong m.áu. Các tinh thể muối urat natri tích tụ trong khớp gây sưng, viêm và đau dữ dội.
Bệnh có thể được kiểm soát bằng chế độ ăn uống phù hợp và thay đổi lối sống.
1. Thức ăn ảnh hưởng đến bệnh gout như thế nào?
Purin là các chất tự nhiên được tìm thấy trong tế bào của cơ thể và hầu như có trong tất cả các loại thực phẩm. Ở người, purin được chuyển hóa thành acid uric, đóng vai trò như một chất chống oxy hóa và giúp ngăn ngừa tổn thương gây ra bởi các gốc tự do.
Purin không phải là điều đáng ngại đối với những người khỏe mạnh, vì acid uric dư thừa có thể được loại bỏ ra khỏi cơ thể một cách hiệu quả.
Nhưng ở những người bị bệnh gout, thường xuyên ăn nhiều thực phẩm giàu purin sẽ làm tăng nồng độ acid uric huyết thanh, gây ra cơn gout cấp tính. Vì vậy, ngoài uống thuốc để ngăn ngừa tình trạng viêm và giảm acid uric, người bị gout cần hạn chế các thực phẩm chứa purine.
Thực phẩm thường gây ra cơn gout bao gồm nội tạng, thịt đỏ, hải sản, rượu và bia. Chúng chứa một lượng purin từ trung bình đến cao. Tuy nhiên cũng có ngoại lệ. Nhiều nghiên cứu cho thấy các loại rau có hàm lượng purin cao không gây ra các cơn gout. Sữa cũng chứa nhiều purin, nhưng lại hỗ trợ vào quá trình đào thải acid uric ra khỏi cơ thể.
Dây gắm được chế biến thành rượu thuốc hỗ trợ điều trị bệnh gout.
Ngược lại, đường fructose và đồ uống có đường không giàu purin nhưng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout và làm tái phát các cơn gout cấp tính. Lý do là chúng thúc đẩy một số quá trình của tế bào làm tăng nồng độ acid uric.
Một nghiên cứu của Khoa Dinh Dưỡng, Đại học Toronto, Canada, kéo dài trong 17 năm với 125.299 người tham gia, đã phát hiện ra rằng những người tiêu thụ nhiều đường fructose nhất có nguy cơ phát triển bệnh gout cao hơn 62%.
Thực phẩm người bệnh gout nên ăn
Các loại rau xanh: Rau hẹ, rau cần, rau cải bắp, cà, rau cải bẹ trắng nhỏ, cà chua…
Các loại trái cây: Quýt, chanh, nho, cam, táo…
Các loại khác: Nước ép quả.
Hợp chất carbon có trong thức ăn có thể giúp thúc đẩy acid trong nước tiểu thoát ra ngoài; Người bệnh nên ăn cơm tẻ, bánh bao, miến… là những loại thực phẩm có nhiều hợp chất carbon.
Nên ăn các thực phẩm giàu vitamin A và vitamin E như cá biển, sữa, đậu tương, cà rốt, bí đỏ, rau lá xanh, các loại hạt…
Thực phẩm nên kiêng
Các loại thủy hải sản: Các loại cá, sò ngao, các loại tôm, tảo tím, hải sâm.
Các loại thịt: Gan, tim, ruột nội tạng động vật.
Các loại khác: Đậu tương, đậu ván.
Ngoài ra, người bệnh nên giữ cho được thể trọng ổn định, phấn đấu giảm béo.
Lá mơ dại giúp giảm đau trong bệnh gout.
2. Một số món ăn, thức uống dễ thực hiện cải thiện tình trạng gout
2.1. Canh lươn gà
– Thành phần: Thịt lươn thái chỉ 50g, thịt gà xé bỏ da 50g, trứng gà 1 quả, mì sợi 10g, rượu, hành, gừng, xì dầu, hạt tiêu bột, nước luộc gà, nước luộc lươn, dầu vừng, muối, mì chính.
– Chế biến: Bắc chảo đổ nước luộc gà, nước luộc lươn, mỗi thứ 1 bát, đun sôi thì cho thịt lươn, thịt gà, mì sợi, xì dầu, dấm, hành, gừng, muối, sôi thì đổ trứng vào khuấy thành hoa, cho một chút bột vào đun sôi múc ra bát, rắc hạt tiêu, mì chính, dầu vừng là được.
– Công dụng: Bổ khí, thông huyết mạch, lợi gân cốt.
– Phạm vi dùng: Đau khớp xương, viêm khớp do gout, phong thấp. Khí huyết hư nhược, hồi hộp, thiếu lực, váng đầu…
– Cách dùng: Mỗi tuần có thể dùng 1-3 bữa, ăn kèm bữa ăn.
2.2. Dây gắm ngâm rượu
– Dây gắm có vị đắng, tính mát.
– Tác dụng: Giải độc, tiêu viêm, thư giãn gân cốt, hoạt huyết, sát trùng. Vị thuốc này được sử dụng nhiều nhất để điều trị các chứng đau nhức xương khớp, chữa phong tê thấp, hỗ trợ trong điều trị bệnh gout.
– Cách làm: Dùng ngâm rượu bạn nên ngâm theo tỷ lệ 1kg gắm khô không cần chế biến gì thêm, ngâm với khoảng 3 lít rượu, ngâm trong khoảng 1 tháng là uống được. Mỗi ngày nên uống khoảng 2 đến 3 ly rượu nhỏ.
Người bệnh gout nên ăn rau hẹ.
2.3. Nước sắc lá mơ dại
– Cách làm: Lá mơ dại (cả 2 mặt lá đều xanh, mùi hôi hơn lá mơ 1 mặt xanh, 1 mặt tím) thu hái về còn tươi, sau khi loại bỏ lá sâu và các loại lá tạp, đem băm cả dây, lá cho ngắn lại, phơi khô, sao vàng, hạ thổ. Mỗi ấm thuốc, lấy lượng bằng một vốc tay (khoảng 40g), đổ thêm nước, sắc đặc.
– Liều dùng: Mỗi ngày sắc một ấm, uống hai lần trong ngày.
Ngay ngày đầu, sau khi người bệnh uống thuốc, cơn đau đã giảm nhẹ. Từ 4 đến 6 ngày sau, có thể dứt hẳn đau đớn, nhưng người bệnh nên kiên trì uống trong khoảng 4-6 tuần để đạt được kết quả bền lâu.
Ngoài cách làm trên bạn đọc có thể sử dụng lá mơ dại dạng tươi thái nhỏ xào với trứng ăn hàng ngày cũng đem lại hiệu quả tốt. Nhưng nên dùng dạng sắc là tốt nhất.
3. Lưu ý ở người bệnh gout
– Ngoài việc điều trị (dùng thuốc) đúng, nghiêm túc, không điều trị ngắt quãng, người mắc bệnh gout cần thực hiện chế độ ăn giảm đạm, giảm mỡ, giảm cân (nếu béo phì), ăn nhiều rau, trái cây và không nên để bị đói (vì acid uric trong m.áu tăng cao khi đói). Người bệnh cần kiêng rượu, bia, bởi vì, các loại đồ uống có cồn thường là nguyên nhân làm xuất hiện hoặc tái phát bệnh gout.
– Cần uống đủ lượng nước hàng ngày (1,5- 2,0 lít) để tăng cường đào thải lượng acid uric bằng đường nước tiểu nhằm hạn chế lắng đọng ở thận.
– Hàng ngày nên vận động cơ thể, có chế độ sinh hoạt điều độ, làm việc nhẹ nhàng, tránh mỏi mệt cả về tinh thần lẫn thể chất.
