Theo Bệnh viện E, thời tiết chuyển lạnh sâu, mấy ngày vừa qua, Khoa Cấp cứu của bệnh viện liên tiếp tiếp nhận nhiều ca đột quỵ não và các bệnh tim mạch.
Mới 34 t.uổi, anh P.T.H (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) có t.iền sử khoẻ mạnh, vì vậy không nghĩ mình lại bị đột quỵ khi đang chơi thể thao trong tiết trời lạnh. Tối 18/12, anh H được đưa đến bệnh viện trong tình trạng yếu nửa người trái, khó nói…Theo đồng nghiệp của anh H, khi đang chơi bóng bàn tại cơ quan sau giờ làm việc, anh H có biểu hiện yếu nửa người, khó nói. Mọi người đều nghĩ anh bị trúng gió, nhưng thấy tình trạng của anh nặng lên, đã đưa đến Bệnh viện E cấp cứu. Các bác sĩ của Đơn vị đột quỵ và can thiệp mạch m.áu – Khoa Cấp cứu bệnh viện đã chẩn đoán anh H bị tắc mạch m.áu não cấp.
Theo bác sĩ, khả năng hồi phục của anh H rất cao do đến viện vào trong “thời gian vàng” sau 25 phút kể từ khi có triệu chứng nên đã được sử dụng thuốc tiêu huyết khối tái thông mạch m.áu.
Bác sĩ Bệnh viện E điều trị phục hồi chức năng cho bệnh nhân trẻ bị đột quỵ não do thời tiết lạnh giảm sâu.
Ông P.D.Q (66 t.uổi, Lâm Thao, Phú Thọ) đang đi lễ nhà thờ cùng vợ đột ngột xuất hiện mệt mỏi, sau đó liệt hoàn toàn nửa người. Ông được sơ cứu tại chỗ bằng cách chích m.áu dái tai, một thời gian sau không cải thiện, người nhà vội vã đưa ông tới bệnh viện. Theo bác sĩ, việc sơ cứu như chích m.áu đầu tay hay chích m.áu dái tai đã làm chậm trễ việc cấp cứu bệnh nhân đột quỵ.
Cứ mỗi giây trôi qua, có 32.000 tế bào não bị c.hết nếu không được cung cấp m.áu và oxy. Cứ mỗi phút trôi qua, sẽ có 1,9 triệu tế bào não bị c.hết để lại khiếm khuyết thần kinh vô cùng nặng nề. Vì vậy, người dân nên hiểu biết đúng để kịp thời phát hiện các triệu chứng của đột quỵ não và nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất một cách an toàn. Hậu quả nặng nề của đột quỵ não ngoài t.ử v.ong còn để lại gánh nặng tàn tật.
Theo ThS.BS Nguyễn Ngọc Vĩnh Yên, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện E, thời tiết biến đổi thất thường như những ngày vừa qua khiến người bệnh nhập viện gia tăng đột biến, nhất là các bệnh lý về đột quỵ não và tim mạch. Nhiều người đến viện sớm, từ khi cấp cứu vào viện đến khi được can thiệp thành công chỉ từ 25-30 phút nên đã khỏi bệnh. Tuy nhiên, nhiều người đến viện muộn, qua giờ vàng, điều trị vô cùng khó khăn và để lại nhiều di chứng, trong đó có tàn tật.
Bác sĩ cũng khuyến cáo, thời tiết lạnh giảm sâu, người cao t.uổi phải hết sức chú ý giữ ấm, không đi ra ngoài trời lạnh đột ngột, nhất là thời điểm sáng sớm, đêm tối. Điển hình là cụ ông 89 t.uổi ở Nam Định, trưa 18/12, thời tiết lạnh giảm sâu, cụ có biểu hiện sốt, ho, khó thở, gia đình đưa đi bệnh viện tuyến huyện và được chẩn đoán bệnh lý mạch vành, được chuyển lên Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Nội. Ngay trong đêm, cụ ông được chuyển đến Bệnh viện E cấp cứu và được chẩn đoán nhồi m.áu cơ tim. Kết quả men tim của bệnh nhân tăng gấp 30 lần so với ngưỡng thông thường. May mắn, sau hai ngày điều trị, cụ ông dần hồi phục.
Theo BS Nguyễn Ngọc Vĩnh Yên, để phòng tránh đột quỵ não và tim mạch mùa lạnh, người dân cần tầm soát các yếu tố nguy cơ như huyết áp, mỡ m.áu, đái tháo đường, t.huốc l.á, bia rượu, chất kích thích… Đồng thời, trong khoảng thời gian vàng từ dưới 3h – 4,5h đầu sau khi khởi phát đột quỵ, nếu người bệnh được đưa đến bệnh viện chữa trị kịp thời thì cơ hội sống sót và phục hồi rất cao. Với những người có t.iền sử bệnh tim mạch, cao huyết áp, đái tháo đường,… nếu thấy những đột ngột nói khó, liệt 1/2 người, nhìn mờ 1 bên mắt, liệt nửa mặt… thì gia đình chủ động gọi cấp cứu hoặc đưa đến bệnh viện sớm.
“Việc càng trì hoãn điều trị sớm, trong vòng vài phút nếu không được cung cấp đủ m.áu các tế bào não sẽ bắt đầu c.hết, thời gian kéo dài càng lâu, số lượng tế bào não c.hết càng nhiều sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng vận động và tư duy của cơ thể, thậm chí là t.ử v.ong. Do đó, bệnh nhân đột quỵ cần được sớm đưa vào bệnh viện để các bác sĩ cứu chữa trong thời gian vàng này”, BS Yên khuyến cáo.
Trời chuyển lạnh đột ngột, bác sĩ cảnh báo gia tăng bệnh nhân tai biến, đột quỵ
Trời chuyển lạnh đột ngột làm gia tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý, đặc biệt là bệnh lý liên quan đến tai biến mạch m.áu não.
ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội bệnh mạch m.áu Việt Nam cho biết, khi thời tiết trở lạnh, sự mất cân bằng giữa nhiệt độ trong nhà và ngoài trời, đặc biệt là khi từ môi trường ấm bước ra trời lạnh, có thể khiến cơ thể không thích nghi kịp.
Tình trạng này gây ra cơ chế co thắt của mạch m.áu khi gặp nhiệt độ lạnh, cũng như dễ hình thành cục m.áu đông gây nhồi m.áu não.
Bên cạnh đó, nó làm tăng áp lực trong hệ thống mạch m.áu. Tăng huyết áp đột ngột có thể làm vỡ các mạch m.áu nhỏ trong não, dẫn đến xuất huyết não.
ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội bệnh mạch m.áu Việt Nam. (Ảnh: BSCC)
Những điều đó có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các vấn đề sức khỏe như tai biến mạch m.áu não, đột quỵ có nguy cơ t.ử v.ong cao, hoặc để lại các di chứng như yếu liệt, di chứng thần kinh..
“Ở Việt Nam bệnh nhân tai biến mạch m.áu não tăng 15 – 20% vào mùa đông. Trong đó, khoảng 60 – 70% các trường hợp xảy ra vào nửa đêm và buổi sáng sớm, khi nhiệt độ ngoài trời lúc này xuống thấp hơn ban ngày.
Tỷ lệ bệnh nhân tai biến có tăng huyết áp vào mùa lạnh cao hơn mùa nóng, chiếm khoảng 85%“, BS Mạnh nói.
Ai cũng có nguy cơ tai biến và gặp phải các bệnh lý về tim mạch. Tuy nhiên, những đối tượng nguy cơ cao gồm: người cao t.uổi, có bệnh lý nền về tăng huyết áp, tiểu đường, suy giãn tĩnh mạch, béo phì, rối loạn chuyển hóa lipid m.áu, thường xuyên sử dụng t.huốc l.á rượu bia.
Mỗi tháng Trung tâm đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai) cấp cứu cho hàng nghìn bệnh nhân, số lượng bệnh nhân đặc biệt tăng vào những ngày lạnh rét. (Ảnh minh họa: Gia Khiêm)
Một số dấu hiệu nhận biến tai biến mạch m.áu não
Vị chuyên gia về mạch m.áu cho biết, khi chúng ta có các biểu hiện sau cần đến bệnh viên để thăm khám kịp thời:
– Người bệnh có dấu hiệu chảy xệ và méo một bên mặt, mí mắt sụp xuống.
– Một bên tay hoặc một bên cơ thể yếu và tê liệt, không thể cùng lúc nâng hai tay lên cao khỏi đầu, nâng thẳng tay.
– Biểu hiện nói lắp, nói khó hiểu, khó nói hết một câu hoàn chỉnh.
Phòng bệnh tai biến
Để phòng tránh bị tai biến vào mùa lạnh, bác sĩ Mạnh khuyến cáo nên hạn chế ra ngoài trời lạnh đột ngột vào buổi đêm và sáng sớm.
Người dân cũng cần duy trì chế độ ăn uống tập luyện khoa học, tránh căng thẳng; nên vận động nhẹ nhàng 3-5 phút trước khi xuống giường vào buổi sáng.
Chúng ta không tắm quá muộn cũng như không tắm nước lạnh. Tránh uống rượu trước khi ra ngoài trời vì rượu làm giãn nở các mạch m.áu trên da, khiến cơ thể cảm thấy ấm hơn, trong khi thực sự lấy đi nguồn nhiệt ra khỏi các cơ quan quan trọng.
